พุทธศาสนสัมพันธ์ในเอเชีย

ภิกษุณีธัมมนันทา (เดิมคือ รศ.ดร.ฉัตรสุมาลย์ กบิลสิงห์) เริ่มต้นจากนักวิชาการด้านศาสนาในราวปี พ.ศ. ๒๕๑๓ และกลายมาเป็นนักเคลื่อนไหวเพื่อการเปลี่ยนแปลงในราวปี พ.ศ. ๒๕๒๓ ประสบการณ์กว่า ๔ ทศวรรษกับชาวพุทธในประเทศต่าง ๆ ในเอเชีย ทั้งในฐานะนักวิชาการและนักเคลื่อนไหวเพื่อการเปลี่ยนแปลง ท่านเห็นชัดเจนว่า ชาวพุทธในเอเชียจำเป็นที่จะต้องดูแลซึ่งกันและกัน ความขาดแคลนด้านเทคโนโลยี ทรัพยากรบุคคลที่จำกัด การสนับสนุนด้านวัตถุ และด้านอื่น ๆ ท่านตระหนักดีว่าศาสนาพุทธสามารถจะรุ่งเรืองและคงอยู่ได้ในท่ามกลางความท้าทายของโลกสัยใหม่ก็ต่อเมื่อ ชาวพุทธในเอเชียต้องมารวมตัวกัน เพื่อแบ่งปันทรัพยากรที่จำกัดเหล่านี้ และทำโครงการที่เป็นไปได้มากมายอย่างที่ไม่สามารถทำได้โดยคนใดคนหนึ่ง

ด้วยเหตุนี้ พุทธศาสนสัมพันธ์ในเอเชีย (Asian Buddhism Connection, ABC) เริ่มวิวัฒนาการตนเองและเคลื่อนย้ายไปยังประเทศต่าง ๆ เพื่อแบ่งปันทรัพยากรที่ไม่เหมือนใครในระหว่างประเทศสมาชิก

                ABC มีเป้าหมายที่จะแบ่งปันทรัพยากรต่าง ๆ เพื่อดูแลซึ่งกันและกันในการเผชิญหน้ากับความท้าทายในโลกสมัยใหม่

                ABC ทำงานเพื่อเป็นต้นแบบสำหรับชาวพุทธในเอเชีย ให้แสดงความสามารถว่าพุทธศาสนายังคงอยู่ในชีวิตจริงทุกวัน

                ABC เริ่มต้นอย่างเรียบง่ายในปี พ.ศ. ๒๕๕๘ เพื่อฉลองวันครบรอบวันคล้ายวันเกิดปีที่ ๗๑ ของภิกษุณีธัมมนันทา ABC ย่อมาจาก ASEAN Bhikkhunis Conference เราต้องเชื่อมโยงกับ ASEAN เพราะจัดประชุมที่มหาวิทยาลัยราชภัฏนครปฐม มีภิกษุณีมาจากประเทศเวียดนาม อินโดนีเซีย มาเลเซีย และไทย และภิกษุณีอินเดีย ๑ รูปเข้าร่วมประชุม

                การประชุมวิชาการในครั้งนั้นได้รับการตอบรับที่มหาวิทยาลัยเป็นอย่างดี มีนักศึกษาประมาณ ๕๐๐ คน ภิกษุ ภิกษุณี เข้าร่วมประชุมในช่วงเช้าและนักศึกษาอีก ๕๐๐ คน ในช่วงบ่าย

                ในปีต่อมา พ.ศ. ๒๕๕๙ เราเป็นเจ้าภาพจัดประชุม ABC อีกครั้งหนึ่ง ครั้งนี้มีการขยายครอบคลุมพุทธบริษัท ๔ ดังนั้ ABC2 จึงย่อมาจาก ASEAN Buddhists Conference เราจัดประชุมที่เดิม มีผู้เข้าร่วมประชุมจาก ๒๒ ประเทศ ในพิธีเปิดมีภิกษุและภิกษุณีมากกว่าหนึ่งร้อยเข้าร่วม ท่านพระเจ้าคุณพระเทพมหาเจติยาจารย์ เจ้าคณะจังหวัดนครปฐม ได้เมตตามาร่วมในพิธีเปิด ท่านอาจารย์พรหมวังโสบินจากออสเตรเลียมากล่าวเปิดงาน ชื่อมีความเหมาะสมมาก “เราอยู่ในหน้าที่ถูกต้องของประวัติศาสตร์”

                องค์ดาไลลามะทรงทราบข่าวการประชุม ABC ในประเทศไทย ได้ทรงพระกรุณาส่งสาส์นเพื่ออ่านในพิธีเปิดด้วย ท่านส่งสามเณรีทิเบตเข้าร่วมงานประชุมที่มีความหมายนี้

                ABC ได้ว่าประสบความสำเร็จยิ่งใหญ่ แต่ในพิธีปิดเรายังคงไม่ทราบจัจัดการประชุม ABC ครั้งต่อไปที่ไหน

                ต้นปี พ.ศ. ๒๕๖๐ ภิกษุณีธัมมนันทาได้ติดต่อกับภิกษุณีฐิตาจารณี ภิกษุณีอายุน้อยของอินโดนีเซียซึ่งได้รับการนิมนต์เข้าร่วมประชุมใน ABC ทั้งสองครั้งก่อนหน้านี้ ได้แสดงความเป็นไปได้ว่าอินโดนีเซียจะเป็นเจ้าภาพในการจัด ABC3 ท่านธัมมนันทาบินไปติดตามงานและได้พบกับท่านภิกษุญาณสุริยนทีมหาเถระ ประธานสังฆะอากุงอินโดนีเซีย (Sangha Agung Indonesia) ระหว่างปี ๒๐๐๗ – ๒๐๐๘ มาดามลูซี่ ซาลิมและคณะมั่นใจว่า ABC3 ที่จะจัดในอินโดนีเซียจะพบกับความสำเร็จอย่างยิ่งใหญ่แน่นอน

                ABC3 จัดโดยมีสังฆะอากุงอินโดนีเซียเป็นเจ้าภาพร่วมกับสตรีชาวพุทธสามัคคีอินโดนีเซีย (Wanita Buddhis Indonesia), วิทยาลัยพุทธศาสนาสมาราตุงกา (Smaratungga Buddhist College) และ สถาบันพุทธศาสนาชินรักขิตปราสาท (Prasadha Jinarakkhita Buddhist Institute) ภิกษุณีฐิตาจาริณีทำหน้าที่เป็นผู้ประสานงานและเลขานุการในอินโดนีเซีย ในขณะที่ ดร. อมรชีพ โลชาน (Dr. Amarjiva Lochan) ทำหน้าที่เป็นเลขานุการ ABC นานาชาติ การประชุมครั้งนี้จัดขึ้นที่สำนักงานใหญ่สังฆะอากุงในกรุงจาการ์ตา ABC ยังคงขยายออกไปให้ครอบคลุมมากยิ่งขึ้น ปัจจุบันนี้ ABC จึงกลายเป็น Asian Buddhism Connection

            ABC3 มีผู้เข้าร่วมประชุมจำนวนมาก และการมีส่วนร่วมของชาวอินโดนีเซียเป็นที่น่าประทับใจ ขอขอบคุณการทำงานที่ยิ่งใหญ่และพันธสัญญาของมาดามลูซี่

                      ในวันสุดท้ายของการประชุม สถานที่ประชุมได้ย้ายไปที่วัดพระอาจารย์ชินรักขิต ผู้ก่อตั้งสังฆะอากุงอินโดนีเซียและผู้บุกเบิกพุทธศาสนาในอินเดียหลังจากที่ได้เงียบหายไป ๕๐๐ ปี ช่างเป็นความเหมาะสมอย่างยิ่ง ผู้เข้าอบรมต่างชาติจากไปด้วยความรู้สึกประทับใจยิ่งกว่าในการทำงานที่ยิ่งใหญ่ของผู้ก่อตั้งสังฆะอากุง นอกจากนี้ ABC นานาชาติได้มีการเตรียมตวเป็นอย่างดี ในตอนท้ายของพิธีปิดการประชุม ได้มีการส่งมอบธง ABC อย่างเป็นทางการจากอินโดนีเซีย แก่คุณราเจซ ศากยะ ประธานอัคเซศวรมหาวิหาร (Aksheswar Mahavihara) และศ.ดร. แชงเกอร์ ทาปา (Prof.Dr.Shanker Thapa) หัวหน้าภาควิชาประวัติศาสตร์ มหาวิทยาลัยไตรภูวาน เนปาล เป็นผู้แทน ABC4 ซึ่งวางแผนว่าจะจัดที่เนปาลในเดือนพฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๖๒ เป็นที่น่าเสียดายที่ไม่เป็นไปตามแผนเนื่องจากการแพร่ระบาดของ COVID-19 ในที่สุด ได้มีการจัด ABC4 ในรูปแบบเสมือนจริง (Virtual conference) ในวันที่ ๒๕ – ๒๖ มีนาคม ๒๕๖๕ ในเรื่อง “Corona Pandemic, Desperate Humanity and Response of Buddhism”

            ABC5 จะจัดในเดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๗ ที่ลุมพินี เนปาล โดยมี Aksheswar Mahavihara and Lumbini Development Trust ร่วมกันเป็นเจ้าภาพ